Jak przygotować materiały szkoleniowe, które zwiększają efekty kształcenia

Dyskusja na temat szkoleń w dużej mierze skupia się na metodach nauczania i sposobach na zaangażowanie uczniów. Tworzenie materiałów szkoleniowych schodzi często na dalszy plan, chociaż stanowią one jeden z podstawowych elementów szkolenia. Jakość materiałów jest szczególnie istotna w przypadku nauki zdalnej, gdy kontakt ze szkoleniowcem lub nauczycielem jest utrudniony. Przygotowanie szkoleń warto więc rozpocząć od zadania sobie pytania, jak przygotować skuteczne i angażujące materiały szkoleniowe?

iSpring Suite

iSpring Suite: szybki i inteligentny sposób, aby stworzyć materiały szkoleniowe!

Darmowy okres próbny Dowiedz się więcej→

Czym są materiały szkoleniowe?

Zanim zajmiemy się tym jak powinny wyglądać materiały, przyjrzyjmy się temu, czym dokładnie są i dlaczego są ważne.

Definicja materiałów szkoleniowych

Materiały szkoleniowe (lub dydaktyczne) to podstawowy element szkolenia, na bazie którego prowadzone są działania edukacyjne. Można uznać je za bazę wiedzy, z której czerpią uczniowie i nauczyciele. Materiały szkoleniowe są więc zbiorem informacji, zasobów i narzędzi, które są niezbędne do nabycia pewnej wiedzy lub rozwoju umiejętności. Materiały te często przygotowywane są przez zewnętrznych specjalistów, jednak w przypadku edukacji pracowników, rolę tę mogą przejąć pracownicy na wyższych stanowiskach.

Znaczenie materiałów szkoleniowych w rozwoju zawodowym i edukacji

Samodzielne wyszukiwanie informacji, choć niezwykle wartościowe, wiąże się z powstawaniem różnic w wiedzy. Materiały dydaktyczne pomagają prowadzić naukę we właściwym kierunku i zapewniają spójność oraz wysoką jakość informacji. Profesjonalnie przygotowane materiały wspierają kształcenie ustawiczne i pozytywnie wpływają na zaangażowanie uczniów w naukę. Wprowadzają również strukturę do nauki, a także stanowią źródło, do którego można wracać w razie wątpliwości lub w celu odświeżenia wiedzy.

Tradycyjne materiały szkoleniowe a cyfrowe

Tradycyjne źródła wiedzy to w większości treści drukowane na papierze, takie jak podręczniki, fiszki, wykresy czy dzienniki. Wśród materiałów cyfrowych znajdziemy interaktywne symulacje, flipbooki, animacje czy e-booki, które zazwyczaj zebrane są w kursach e-learningowych. Większość specjalistów skłania się ku łączeniu tradycyjnych materiałów z cyfrowymi, aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty. Tradycyjne książki ułatwiają uczniom skupienie się na treści i są mniej męczące dla wzroku. Tymczasem materiały cyfrowe oferują większą różnorodność i skuteczniej angażują uczniów w naukę.

Dlaczego jakość materiałów szkoleniowych ma znaczenie w e-learningu

Materiały edukacyjne zawsze powinny być merytoryczne. Jednak względu na specyfikę e-learningu jakość materiałów jest szczególnie ważna, aby uczniowie mogli w pełni polegać na zawartości szkolenia.

Wpływ materiałów na zaangażowanie uczniów i zatrzymanie wiedzy

W zależności od rodzaju e-learningu, uczniowie mogą nie mieć regularnego kontaktu z grupą i nauczycielem. Chociaż wiąże się z dużą elastycznością, oznacza również, że uczniowie muszą mieć silną wewnętrzną motywację do nauki. Materiały szkoleniowe powinny być skonstruowane tak, aby przyciągać i utrzymywać uwagę uczniów. Dobrze opracowane materiały dają uczniom poczucie, że czas spędzony na nauce nie został zmarnowany, ponieważ zdobywana wiedza jest dla nich wartościowa. Odpowiednie zaprojektowanie materiałów może również zwiększać zatrzymanie wiedzy przez uczniów. Wykorzystanie m.in. metody inteligentnych powtórek, zadań wymuszających na uczniach aktywny udział oraz microlearningu przyczynia się do skutecznego utrwalenia informacji.

Wpływ materiałów szkoleniowych na wskaźnik ukończenia szkolenia

Wskaźnik ukończenia kursu to metryka, która mówi o tym, ile z osób, które rozpoczęły szkolenie, dotarło do samego końca. Wskaźnik ten stanowi źródło cennych informacji dla autorów szkoleń na temat tego, które elementy należy ulepszyć lub całkowicie zastąpić. Niski wskaźnik ukończenia oznacza, że kurs może być mało interesujący, zbyt łatwy lub przeciwnie – zbyt trudny. Interesujące materiały szkoleniowe mogą zwiększyć wskaźnik ukończenia poprzez zwiększenie zaangażowania uczniów. Przejrzysta struktura oraz jasne określenie celów pomaga im zrozumieć, dlaczego biorą udział w kursie, motywując ich do dalszej nauki. Wreszcie, prawidłowo ustalony poziom trudności materiałów pozwoli uniknąć zniechęcenia i sprawi, że uczniowie uznają szkolenie za przydatne.

Przykłady skutecznych materiałów szkoleniowych

Przykładów na to, jak dużą rolę odgrywają materiały szkoleniowe, nie trzeba szukać długo. AUTOSUR, firma zajmująca się inspekcją pojazdów, zauważyła znaczny wzrost skuteczności szkoleń po tym, jak wdrożono specjalistyczne narzędzia do ich tworzenia. Pracownicy chętniej poświęcają czas na naukę i dokładniej zapoznają się z materiałami edukacyjnymi.

Z kolei Aequor Sicurezza Srl, organizacja odpowiedzialna za przeprowadzanie kursów bezpieczeństwa, może pochwalić się aż 25% wzrostem skuteczności szkoleń. Przyczyniło się do tego tworzenie bardziej angażujących, spersonalizowanych materiałów o wysokiej interaktywności.

Kluczowe elementy skutecznych materiałów szkoleniowych

Zawartość szkoleń jest całkowicie indywidualna, jednak tworząc materiały szkoleniowe warto skupić się na kilku istotnych elementach.

Jasne cele i przejrzysta struktura

Szkolenie, które zdaje się nie mieć konkretnego celu, nie tylko nie będzie atrakcyjne dla potencjalnego uczestnika, ale też szybko wywoła frustrację. Uczestnicy szkoleń chcą wiedzieć, jakie korzyści przyniesie im ukończenie szkolenia oraz które elementy nauki powinny być ich priorytetem. Przemyślana struktura materiałów pomaga prowadzić uczniów przez proces nauki dokładnie tak, jak chce tego twórca. Zwiększa również przewidywalność szkolenia, dzięki czemu uczniowie mogą zaplanować naukę według własnych możliwości. Podzielenie kursu na odpowiednio małe części ułatwia też przyswajanie i zatrzymywanie informacji.

Interaktywność

Możliwość wprowadzenia elementów interaktywnych to jedna z największych zalet e-learningu oraz jedna z najskuteczniejszych metod angażowania uczniów w naukę. Do tworzenia interaktywnych zadań zazwyczaj niezbędne są odpowiednie narzędzia, dzięki którym proces jest płynny. Interaktywne zadania są nie tylko interesujące, ale też pozwalają uczniom wykorzystać wiedzę w praktyce. Wprowadzenie scenariuszy z rozgałęzieniami, których przebieg zależy od odpowiedzi ucznia, umożliwia personalizację nauki, dzięki czemu uczniowie zapamiętują więcej informacji. Tymczasem symulacje dialogów umożliwiają ćwiczenie umiejętności w bezpiecznym środowisku.

Wykorzystanie multimediów

Odpowiednio zaprojektowane multimedia są wizualnie atrakcyjne, więc skutecznie przyciągają uwagę uczestników szkolenia. Wprowadzenie różnych typów multimediów, takich jak filmy, materiały dźwiękowe czy animacje, zwiększa dynamikę nauki, chroniąc uczniów przed nudą. Tego rodzaju materiały angażują kilka zmysłów, dzięki czemu zaspokajają potrzeby szerszej grupy odbiorców. Multimedia świetnie nadają się też do przekazywania bardziej abstrakcyjnych pojęć, które trudno sobie wyobrazić.

Dostępność i inkluzywność materiałów edukacyjnych

Tradycyjne materiały szkoleniowe najczęściej powstają z myślą o przeciętnym, w pełni sprawnym uczniu. W związku z tym osoby, które nie wpisują się w tę definicją, mają ograniczony dostęp do wiedzy. Tworząc materiały do e-learningu można sięgnąć po różnorodne metody w celu zmniejszenia luki edukacyjnej. Dzięki temu uczestnicy szkolenia będą czuli, że są szanowani, co zwiększy ich motywację do aktywnego udziału w nauce.

Rola e-learningu w tworzeniu materiałów szkoleniowych

Przeniesienie nauki online przyniosło szereg korzyści nie tylko uczniom, ale też nauczycielom. Oto kilka z nich:

Elastyczność i dostęp na żądanie

W przypadku tradycyjnej nauki dostęp uczestników do szkolenia jest ograniczony i to oni muszą dostosować się do odgórnie wyznaczonemu harmonogramu. E-learning pozwala uczniom uczyć się kiedy i gdzie są, a sama nauka przebiega w tempie, które jest do nich dostosowane. Sami decydują o tym, ile czasu poświęcają na naukę i jak często będą robić przerwy.

Personalizacja dzięki adaptacyjnym ścieżkom edukacyjnym

W szkoleniu online mogą znajdować się odrębne ścieżki edukacyjne, dzięki którym szkolenie dostosuje się do ucznia i udzielanych przez niego odpowiedzi. Cel końcowy pozostaje niezmienny, ale poszczególni uczniowie mogą dotrzeć do niego w sposób, który najbardziej odpowiada ich potrzebom. Ułatwia to również znalezienie i uzupełnienie luk w wiedzy, poprzez pokierowanie ucznia we właściwym kierunki.

Grywalizacja w celu zwiększenia motywacji

Utrzymanie motywacji i zainteresowania uczniów to jedno z największych wyzwań z którymi mierzą się szkoleniowcy. Narzędzia do e-learningu umożliwiają szybkie przygotowanie grywalizowanych materiałów, czyli takich, które zawierają elementy znane z gier. Grywalizacja skutecznie zwiększa zaangażowanie uczniów w naukę na każdym etapie życia, ponieważ sprawia, że przypomina ona grę. Uczestnicy szkolenia chcą zdobywać punkty i konkurować z pozostałymi uczniami, a przy okazji nabywają nową wiedzę.

Narzędzia oparte na AI do szybkiego tworzenia treści

Przygotowanie tradycyjnych materiałów szkoleniowych to czasochłonny proces. Nie tylko należy wybrać odpowiednie informacje, ale trzeba też odpowiednio je sformułować i przygotować zadania. Narzędzia oparte na sztucznej inteligencji mogą błyskawicznie przygotować materiały w oparciu o prompty, a także samodzielnie generować pomysły. Autorzy szkolenia muszą jedynie przejrzeć materiały i wprowadzić ewentualne poprawki.

Narzędzia i platformy do tworzenia materiałów szkoleniowych

Wybór odpowiednich narzędzi może w znacznym stopniu usprawnić tworzenie materiałów, a także zautomatyzować niektóre procesy. Dzięki temu autorzy mogą poświęcić więcej czasu na kreatywne aspekty tworzenia szkoleń.

Narzędzia do tworzenia treści

Rozwiązania do tworzenia treści to prawdopodobnie najprzydatniejsze narzędzia dla autorów materiałów szkoleniowych. Przyspieszają tworzenie materiałów, umożliwiają przygotowanie odrębnych ścieżek edukacyjnych, a także pozwalają na aktualizację materiałów na bieżąco. Warto postawić na narzędzia, które są bogate w funkcje, aby ograniczyć liczbę wykorzystywanych rozwiązań do minimum.

iSpring Suite nie tylko jest łatwy w obsłudze, ale też jest w stanie przygotować interaktywne symulacje, angażujące animacje oraz umożliwia grywalizację każdego kursu. Wszystko to można sprawdzić podczas bezpłatnego okresu próbnego.

Systemy zarządzania nauczaniem

Główne zadanie systemu zarządzania nauczaniem (LMS) jest opisane w samej nazwie. Jednak pod tym pojęciem kryje się wiele czasochłonnych zadań, które dotychczas trzeba było wykonywać ręcznie. LMS dostarczy uczniom materiały, przypisze im szkolenia i zautomatyzuje zadania administracyjne.

Niektóre LMS, jak na przykład iSpring Learn, monitorują postępy uczniów, czas poświęcony na zadania, a także tworzą raporty ze szkoleń. Dzięki temu twórcy materiałów są w stanie zidentyfikować słabe i mocne strony, i wprowadzić zmiany.

Dokładne możliwości iSpring Learn można poznać podczas 30-dniowego niezobowiązującego okresu próbnego.

Platformy do współpracy do tworzenia treści

Materiały szkoleniowe nie muszą mieć jednego autora. Współpraca nad szkoleniami nie tylko zmniejsza obciążenie pracą, ale też pozwala urozmaicić treści dzięki pomysłom pochodzącym od kilku osób. Ułatwia również wyłapanie potencjalnych błędów i dostosowanie poziomu materiałów do odbiorców. Tworzenie materiałów szkoleniowych rozciąga się zazwyczaj na kilka tygodni lub miesięcy, a autorzy mogą znajdować się w dowolnym miejscu na świecie. Z tego powodu warto znaleźć odpowiednią platformę do współpracy, aby autorzy mogli wymieniać się opiniami oraz śledzić postępy całego procesu. W tym przypadku warto postawić na prostotę, więc świetnie sprawdzą się ogólnodostępne, bezpłatne narzędzia.

Jakość materiałów decyduje o jakości szkoleń

Materiały szkoleniowe to podstawowy element szkolenia, który determinuje jego skuteczność. Niezrozumiałe lub zbyt skomplikowane materiały zniechęcą uczniów do nauki, a zbyt łatwe nie będą stanowiły dla nich żadnej wartości. Materiały muszą być nie tylko dopracowane pod względem treści, ale też na tyle interesujące, aby skutecznie utrzymać uwagę uczniów. Ze względu na czasochłonność tworzenia materiałów warto rozważyć wprowadzenie dodatkowych narzędzi. Przyspieszą one proces twórczy i umożliwią zastosowanie nowoczesnych rozwiązań, które korzystnie wpłyną na wskaźnik ukończenia szkoleń.