Najskuteczniejsze formy doskonalenia zawodowego w 2025

Utrzymanie dobrej pozycji na rynku stanowi cel każdego biznesu. W związku z tym firmy stale szukają rozwiązań, które im w tym pomogą poprzez zwiększenie ich konkurencyjności. Jednym z najbardziej niezawodnych, a jednocześnie przystępnych, sposobów osiągnięcia tego celu jest stawianie na ciągłe kształcenie pracowników. W niektórych zawodach jest to wymagane prawnie, zaś w innych wynika z inicjatywy i motywacji pracowników i pracodawców. W artykule pokażemy, jakie formy doskonalenia zawodowego warto rozważyć, ponieważ przynoszą najlepsze rezultaty.

iSpring Learn LMS

Formy szkolenia zawodowego i iSpring Learn – nowoczesne szkolenia w praktyce !

Darmowy okres próbny Dowiedz się więcej→

Czym jest doskonalenie zawodowe i dlaczego jest ważne w 2025 roku

Doskonalenie zawodowe powinno stanowić nieodłączną część życia zawodowego każdego pracownika. Pod tym zagadnieniem kryje się proces stałego rozwijania umiejętności pracownika oraz jego wiedzy. Z punktu widzenia pracownika, ma ono na celu zwiększanie efektywności w pracy, wpływa też pozytywnie na jego pewność siebie. Sprawia, że pracownik pozostaje atrakcyjny dla pracodawców i ma większe szanse na awans. Jeśli zaś chodzi o pracodawcę, to stałe szkolenie pracowników pomaga utrzymać wysoki poziom usług i umożliwia podążanie za zmianami na rynku. Dbanie o rozwój pracowników ma też pozytywny wpływ na ich podejście do firmy, co przekłada się na większą lojalność. Pod pojęciem „doskonalenie zawodowe” może kryć się wiele różnych form szkolenia. Przyjrzyjmy się więc temu, jakie trendy kształtują kształcenie zawodowe w 2025 roku.

Programy edukacji formalnej i certyfikowanie kwalifikacji

Ze względu na łatwość kontroli i ujednolicenia nauki, edukacja formalna jest często wybieranym sposobem szkolenia pracowników. Jest to ustrukturyzowany proces nauki, którego celem jest uzyskanie konkretnych kwalifikacji. Ze względu na surowe wymagania, programy edukacji formalnej zazwyczaj są przygotowywane i prowadzone przez zewnętrznych specjalistów. W środowisku firmowym, edukacja formalna najczęściej przybiera postać:

• Warsztatów: warsztaty naukowe to zajęcia, które kładą największy nacisk na praktyczne zastosowanie wiedzy. Ich skuteczność w dużej mierze zależy od rozmiaru grupy. Grupy powinny być na tyle małe, aby każdy z uczestników miał szansę wziąć aktywny udział w ćwiczeniach i symulacjach.
• Seminariów: głównym celem seminariów jest przekazanie informacji i wspólne omówienie tematu. Choć w przypadku seminariów uczestnicy również biorą aktywny udział w dyskusji, główny nacisk kładziony jest na przekazywanie wiedzy przez specjalistę. Specjalistów może być kilku i, podobnie jak przy warsztatach, grupa uczniów powinna być niewielka.
• Szkoleń formalnych: szkolenia te prowadzone są w oparciu o specjalistyczny program nauczania z danej dziedziny. Często przypominają zajęcia w szkole i mogą być prowadzone w dużych grupach. Zapewniają systematyczne podejście do nabywania wiedzy i umiejętności z określonej dziedziny. Nauka jest głównie bierna, chociaż pracownicy mogą zadawać pytania w trakcie ich trwania.
• Certyfikowania kwalifikacji: certyfikacja jest procesem, podczas którego pracownicy szkolą się w celu zdobycia kwalifikacji, które są niezbędne do wykonywania swoich zadań. Po pozytywnym ukończeniu procesu pracownik otrzymuje certyfikat zawodowy, który wydać mogą tylko uprawnione do tego instytucje. W niektórych przypadkach certyfikacja wymaga regularnego powtarzania, co ma na celu zapewnienie aktualności wiedzy.

Edukacja formalna to świetny sposób na zbudowanie podstaw pod dalszy rozwój pracowników. Zapewnia również jasny, ukierunkowany plan nauczania i prowadzi do rozwoju krytycznego myślenia. Jeśli zajęcia odbywają się poza miejscem pracy, może też stanowić okazję do networkingu. Dyplomy i certyfikaty uzyskane w wyniku ukończenia edukacji formalnej są zazwyczaj powszechnie uznawane. Oznacza to, że pracownicy mogą znaleźć zatrudnienie także w innych krajach.

Ten rodzaj edukacji ma też pewne istotne wady. Wśród nich znajdziemy ryzyko niedopasowania umiejętności, które wynika z szybkiego rozwoju branży. Edukacja formalna może nie nadążać za tym rozwojem, w związku z czym pracownicy nie otrzymają najnowszych informacji. Formalna nauka potrafi być również kosztowna dla pracodawców i czasochłonna dla pracowników. Pracodawca musi zatrudnić szkoleniowców oraz wynająć sale, lub opłacić zewnętrzną firmę, która zrobi to za niego. Nauka formalna nie bierze też pod uwagę indywidualnych preferencji i predyspozycji pracowników. Osoby, które uczą się szybciej, często nudzą się podczas tego typu zajęć. Tymczasem ci, którzy potrzebują nieco więcej czasu, nie nadążają za resztą grupy.

Wreszcie, edukacja formalna skupia się głównie na umiejętnościach twardych, często zaniedbując umiejętności miękkie, które są niezbędne do skutecznego funkcjonowania firmy. W końcu to właśnie one pomagają rozwiązywać konflikty i pielęgnować relacje z kontrahentami. Należy pamiętać, że pracownicy nie tylko wykonują powierzone im zadania, ale też reprezentują firmę.

Nauka online i platformy e-learningowe

Nauka online szturmem podbiła najpierw szkoły i uczelnie, a potem wkradła się do miejsc pracy. Początkowo wprowadzona z konieczności, szybko okazała się świetnym uzupełnieniem, a w niektórych przypadkach całkowitym zamiennikiem tradycyjnej nauki. Korzystając z platform e-learningowych można przekazać te same informacje, co w przypadku tradycyjnych szkoleń, jednocześnie wzbogacając je o interaktywne elementy. Popularne platformy, które umożliwiają zarządzanie szkoleniami, takie jak iSpring Learn, posiadają szeroki zakres przydatnych funkcji.

Dzięki wbudowanemu narzędziu do tworzenia kursów można samodzielnie przygotować quizy, przewijane przewodniki, a także stworzyć ćwiczenia, które zwiększają zaangażowanie pracowników. Dostępne są również platformy, które oferują gotowe kursy, jednak należy liczyć się z wysokimi kosztami takiego rozwiązania. Niewątpliwą zaletą nauki zdalnej jest ogromna elastyczność, dzięki której pracownicy mogą kształcić się w dogodnej dla nich chwili. Pozwala również na naukę we własnym tempie, dzięki czemu żaden uczeń nie czuje presji czasu. Pracownicy mogą skupić się na tym, co najważniejsze – przyswajaniu wiedzy. Tymczasem firmy mogą dowolnie aktualizować i dostosowywać szkolenia do potrzeb rynku.

Nauka zdalna często kojarzy się z samotnością i brakiem wsparcia ze strony grupy oraz nauczyciela. Aby uniknąć poczucia odizolowania, niektóre części szkolenia mogą odbywać się synchronicznie. Oprócz tego można wprowadzić fora oraz kanały informacyjne, na których pracownicy będą wymieniać się wiedzą i prowadzić rozmowy na temat szkolenia.

Nauka przez doświadczenie i szkolenie w miejscu pracy

Nauka przez doświadczenie i szkolenie w pracy to niezwykle skuteczne formy doskonalenia zawodowego, które pozwalają na dogłębne poznanie środowiska pracy. Są to prawdopodobnie najstarsze metody nauki, dla których wciąż jest miejsce w nowoczesnym miejscu pracy. Stanowią uzupełnienie formalnej nauki, dając pracownikom szansę na wykorzystanie nabytej wiedzy w praktyce.

Shadowing i mentoring to dwie popularne metody nauki przez doświadczenie, które często bywają ze sobą mylone. Shadowing jest najczęściej stosowany, gdy pracownik musi nabyć konkretne umiejętności i zapoznać się z nowymi zadaniami lub poznać procesy niezbędne do wykonywania swoich obowiązków. Polega na obserwacji innego pracownika w trakcie, gdy on wykonuje swoje zadania. Dzięki temu nie tylko wdraża się do zespołu, ale też poznaje bieżące procedury i najskuteczniejsze techniki usprawniające pracę. Z kolei mentoring wiąże się z przypisaniem pracownikowi mentora, który będzie go prowadzić przez proces nauki.

Najczęściej jest to starszy stażem, doświadczony pracownik, który dzieli się swoją wiedzą, wskazówkami i umiejętnościami. W ten sposób rozwijany jest potencjał ucznia. W mentoringu ważne jest zbudowanie zaufania między uczniem a mentorem, aby uczeń czuł się wspierany na każdym etapie nauki.

Skuteczność szkoleń w miejscu pracy w dużej mierze bierze się z większego zaangażowania pracowników w naukę. Nauka przez doświadczenie nierozerwalnie wiąże się więc z umożliwieniem pracownikom aktywnego udziału w projektach i zadaniach. Opiekunowie muszą zadbać o to, aby pracownicy mieli dostęp do prawdziwych projektów, jednocześnie pilnując, aby nie doszło do katastrofalnych błędów. Aby ułatwić szkolenie w pracy, iSpring Learn wprowadziło specjalny moduł – wypróbuj bezpłatną wersję próbną. Moduł ten pozwala przygotować listy kontrolne dla wybranych zadań, prowadzić sesje obserwacyjne i przekazywać informacje zwrotne. Dzięki temu pracownicy otrzymują ciągły feedback i mogą na bieżąco wprowadzać zmiany oraz korygować błędy.

Mikrolearning, nauka mobilna i grywalizacja

Omówione zostały najstarsze formy doskonalenia zawodowego, więc pora spojrzeć na te, które powstały stosunkowo niedawno. Szkoląc dorosłych ludzi zawsze należy pamiętać o ich zobowiązaniach – zwłaszcza, jeśli nauka odbywa się poza godzinami pracy. Między innymi właśnie dlatego powstał mikrolearning, czyli przekazywanie informacji w małych porcjach. Materiał zostaje podzielony na krótkie, miniaturowe lekcje, które z łatwością mieszczą się w nawet najbardziej napiętym grafiku. Przy okazji skutecznie przykuwają uwagę pracowników i nawet osoby, którym ciężko się skupić, są w stanie je ukończyć.

Na pomoc w ich przygotowaniu przychodzi iSpring Suite, umożliwiając szybkie tworzenie mini-kursów w znanym wszystkim środowisku PowerPoint. Główną zaletą samodzielnego przygotowania mikrolearningu jest możliwość dowolnej personalizacji treści pod pracowników oraz wymagania firmy. Kolejnym nowoczesnym rozwiązaniem jest nauka mobilna. Ona również oferuje pracownikom ogromną elastyczność i dowolność w zakresie miejsca oraz czasu nauki. Pracownicy mogą uczyć się w drodze do pracy lub wracając z niej, a do nauki wystarczy im smartfon lub tablet. Wspomniane wcześniej rozwiązanie iSpring umożliwia konwersję kursów na formaty mobilne, nie ma więc potrzeby wykupywania wielu subskrypcji aplikacji edukacyjnych.

Wreszcie, aby utrzymać zainteresowanie pracowników i zwiększyć ich motywację, dobrze jest wzbogacić szkolenia o grywalizację. Grywalizacja oznacza wprowadzenie do nauki elementów, które zazwyczaj kojarzone są z grami. Punkty, odznaki czy rankingi sprawiają, że rozwój umiejętności staje się ciekawy, a jednocześnie wprowadzają element zdrowej rywalizacji do nauki. Pracownicy wkładają w nią większy wysiłek, ponieważ dzięki temu zdobywają nagrody i zajmują miejsce w czołówce rankingu. Nagrody mogą być realne lub wirtualne, ich wybór zależy głównie od możliwości pracodawcy oraz podejścia samych pracowników.

Wykorzystanie platform LMS do stworzenia skalowalnego doskonalenia zawodowego

Systemy zarządzania nauczaniem, znane jako LMS, wprowadziły powiew świeżego powietrza do świata szkoleń. Wcześniej rozproszone, szkolenia zostały zamknięte w jednym miejscu, które umożliwia zarządzanie nimi bez udziału osób z zewnątrz. LMS pozwala również firmom tworzyć szkolenia, które są w pełni dostosowane do ich celów biznesowych, jednocześnie biorąc pod uwagę potrzeby pracowników.

LMS pozwala przygotować indywidualne lub grupowe ścieżki szkoleniowe, które poprowadzą pracowników przez kurs. Ścieżki te sprawiają, że program szkoleniowy jest bardziej ustrukturyzowany, a pracownicy nie muszą przełączać między różnymi kursami. Zostają one połączone w całość, a nowe moduły są odblokowywane dopiero po ukończeniu poprzednich. Nie ma więc mowy o pominięciu któregokolwiek z nich. Ścieżki edukacyjne oszczędzają również czas osobom odpowiedzialnym za szkolenia, ponieważ eliminują potrzebę indywidualnego zapisywania pracowników na kursy. Ze względu na mniejszy rozmiar modułów, pracownicy szybciej osiągają swoje cele edukacyjne.

Przygotowanie ścieżek szkoleniowych jest szczególnie proste, gdy wybierze się program z szerokim wachlarzem funkcji, taki jak iSpring Learn. Podczas 30-dniowego okresu próbnego można od razu rozpocząć pracę nad kursem, ponieważ obsługa programu nie wymaga dodatkowych szkoleń. Kolejną istotną funkcją dostarczaną przez LMS jest możliwość monitorowania postępów i mierzenia wpływu szkolenia na firmę. Wiele platform LMS może samodzielnie tworzyć raporty z trwającego szkolenia, dzięki czemu można je na bieżąco modyfikować i dostosowywać. Przekazywane są również informacje o wskaźnikach ukończenia, zaangażowaniu pracowników w szkolenie oraz osiąganych przez nich wynikach. Dostęp do tych danych oraz stały feedback zwiększają przejrzystość oraz motywację pracowników do dalszych wysiłków edukacyjnych. Można pokusić się o stwierdzenie, że wybór odpowiedniej formy doskonalenia zawodowego to dopiero początek całego procesu i niewielka jego część. Stawiając na skalowalne i spersonalizowane rozwiązania szkoleniowe zyskujemy pewność, że pracownicy uzyskają odpowiednie kompetencje i rozwiną swój potencjał. A sama skalowalność zapewnia, że szkolenie zawsze będzie nadążać nawet za dużą grupą pracowników, bez proporcjonalnego zwiększania kosztów.