Potrzeba ciągłej nauki leży w naturze ludzkiej, jednak długie godziny spędzane w pracy często wiążą się ze zmniejszeniem motywacji do rozwoju. Firmy powinny wspierać wysiłki szkoleniowe pracowników, ponieważ wiąże się to nie tylko ze zwiększeniem zadowolenia personelu, ale też ułatwia osiąganie celów biznesowych. Nauka przez doświadczenie w miejscu pracy może umożliwić stały rozwój pracowników, jednocześnie ograniczając wydatki na szkolenia.
Nauka przez doświadczenie: jak iSpring LMS może wspierać praktyczną naukę
Czym jest nauka przez doświadczenie
Nauka przez doświadczenie, z angielskiego experiential learning, może wydawać się dosyć oczywistym pojęciem. Przyjrzyjmy się jednak temu, jak nauka przez doświadczenie wygląda w miejscu pracy i dlaczego wciąż jest doceniana przez specjalistów.
Definicja nauki przez doświadczenie
Nauka przez doświadczenie to jeden z najstarszych modeli nauczania, który wciąż charakteryzuje się wysoką skutecznością. W przeciwieństwie do wielu tradycyjnych metod nauczania, ten rodzaj nauki opiera się na aktywnym udziale ucznia w procesie edukacyjnym. Uczniowie przyswajają wiedzę poprzez obserwowanie bardziej doświadczonych osób oraz samodzielne wykonywanie nowych zadań pod opieką mentora. Naukę przez doświadczenie dzieli się zazwyczaj na cztery różne etapy.
Rola nauki przez doświadczenie w nowoczesnych organizacjach
Nauka przez doświadczenie często kojarzy się z nauczaniem wczesnoszkolnym, jednak dzięki swojej elastyczności sprawdza się na każdym etapie życia człowieka. Ten model nauczania pomaga przyspieszyć onboarding nowych pracowników, a także od samego początku wspiera budowanie zaufania w zespole. Ułatwia również przekazywanie wiedzy organizacyjnej, zwiększa zaangażowanie pracowników i kładzie nacisk na skuteczną komunikację. Oznacza to, że podczas nauki praktycznej nie tylko dochodzi do wymiany wiedzy, ale tworzone są też zgrane zespoły o dużej wydajności. Nauka przez doświadczenie przyczynia się również do obniżenia kosztów szkoleń, ponieważ nie wymaga zatrudnienia zewnętrznych specjalistów ani tworzenia materiałów szkoleniowych.
Dlaczego nauka przez doświadczenie jest warta uwagi
W dalszej części artykułu przyjrzymy się temu, jakie korzyści nauka przez doświadczenie przynosi pracownikom oraz organizacji. Wyjaśnimy, czym jest cykl Kolba i jaka jest jego rola w nauce przez doświadczenie. Omówimy też metody wdrażania nauki praktycznej w miejscu pracy oraz przykłady działań, które mają na celu aktywne rozwijanie umiejętności pracowników.
Jak wygląda nauka przez doświadczenie w pracy
Nauka przez doświadczenie może przyjmować różne postacie w zależności od miejsca, w którym jest wprowadzana. Wiek uczniów również wpływa na rodzaje doświadczeń wykorzystywanych podczas nauki.
Kluczowe zasady nauki przez doświadczenie
Wspomniane wcześniej cztery etapy nauki to tak zwany cykl Kolba. W cyklu tym wyróżniamy doświadczenie, refleksję, teorię oraz praktykę jako fazy nauki przez doświadczenie. Doświadczenie to etap, na którym uczeń obserwuje nauczycieli, mentorów lub współpracowników, a także bierze udział w zadaniach pod ich nadzorem. Na etapie refleksji uczeń może zadawać pytania, a także powinien wyciągać wnioski dotyczące tego, co już poznał. Może tu dojść do konfrontacji osobistych przekonań z przeżytym doświadczeniem. Następnie przechodzi do teorii (zwanej również konceptualizacją), podczas której uczeń stara się sformułować zasady działania i stworzyć ogólne reguły. Na ostatnim etapie uczeń sprawdza powstałe pomysły i reguły w praktyce. To z kolei prowadzi do powstania nowych doświadczeń i cykl Kolba zaczyna się od nowa.
Popularne rodzaje nauki przez doświadczenie
Myśląc o nauce przez doświadczenie, najczęściej przychodzi nam na myśl szkolenie w miejscu pracy. Polega ono na obserwowaniu codziennej pracy doświadczonego pracownika w celu poznania stanowiska i zrozumienia działania firmy. Oprócz tego często stosowanym rozwiązaniem jest przypisanie pracownika do projektu, aby od początku rozwijał umiejętności praktyczne, a także budował relacje z pozostałymi członkami zespołu. Symulacje to najbardziej nieoczywisty rodzaj nauki przez doświadczenie, ponieważ nie odbywa się w prawdziwym świecie. Ich zaletą jest wykorzystanie nowoczesnych technologii, które umożliwiają przeżycie realistycznych sytuacji w bezpiecznym środowisku. Symulacje pozwalają również brać udział w sytuacjach, które występują rzadko, ale wciąż wymagają odpowiedniego przygotowania.
Czym nauka przez doświadczenie różni się od tradycyjnego nauczania?
Tradycyjne nauczanie jest w większości pasywne, a nauka przez doświadczenie powstała z myślą o aktywnym udziale uczniów w nauce, którzy uczą się poprzez obserwację i działanie. Tradycyjne modele nauki opierają się głównie na wykładach, prezentacjach oraz materiałach pisemnych. Uczniowie najczęściej otrzymują kompletne informacje, gdy tymczasem nauka przez doświadczenie wymusza na nich samodzielne wyciąganie wniosków i formowanie opinii. Istotną różnicę można zauważyć w informacjach zwrotnych, które w nauce przez doświadczenie są dostarczane niemal natychmiast, a w przypadku tradycyjnych metod są sporadyczne. Szybkie przekazywanie informacji zwrotnych oznacza możliwość korekty nieprawidłowych nawyków, zanim zostaną utrwalone.
Dlaczego nauka przez doświadczenie ma znaczenie dla dzisiejszej siły roboczej
Mając na uwadze mnogość metod nauczania, można się zastanawiać, dlaczego to właśnie nauka przez doświadczenie powinna stanowić część edukacji pracowników.
Przejście na elastyczne role oparte na umiejętnościach
Elastyczność to jedna z najbardziej pożądanych cech współczesnego pracownika. Firmy coraz częściej wymagają od pracowników szerokiego zakresu umiejętności, mniejszy nacisk kładąc na wykształcenie, a nawet poprzednie miejsca zatrudnienia. Stanowiska są rozbudowane i pracownicy muszą wykonywać wiele różnych zadań. Nauka przez doświadczenie pozwala szkolić wszechstronnych pracowników, którzy znają nie tylko swoje stanowisko, ale też rozumieją, na czym polegają zadania ich współpracowników. Dzięki temu pracownicy mogą być przypisywani do różnorodnych projektów i zadań, a nawet przenoszeni między działami. Ułatwia to znalezienie zastępstwa w przypadku zachorowania lub odejścia pracownika.
Lepsze zaangażowanie i zapamiętywanie dzięki aktywnej nauce
Aktywna nauka charakteryzuje się wysokim poziomem zaangażowania pracowników. Wymaga od nich uwagi, a także jest uznawana za ciekawszą i bardziej wartościową. Pracownicy mają możliwość natychmiastowego sprawdzenia swojej wiedzy w praktyce, dzięki czemu skuteczniej ją utrwalają,a także natychmiast uzupełniają luki w wiedzy. Możliwość zadawania pytań i omawiania wątpliwości ze współpracownikami również sprzyja zapamiętywaniu informacji, a przy okazji zacieśnia więzi między pracownikami.
Mierzalny wpływ na wydajność i produktywność
Nauka przez doświadczenie przemienia teorię w działanie, a także rozwija twarde kompetencje. Wpływ kompetencji twardych na wydajność i produktywność jest łatwy do zmierzenia, dzięki czemu firma szybko otrzymuje informację o tym, czy szkolenie jest skuteczne. Do mierzenia skuteczności przydatne będą dodatkowe narzędzia, na przykład system zarządzania nauczaniem, taki jak iSpring LMS.
Funkcje dostępne w iSpring LMS umożliwiają przygotowanie wspomnianych wcześniej symulacji, a także oceny pracowniczej, kwestionariuszy i raportów ze szkoleń. Pozwala to trzymać rękę na pulsie i błyskawicznie reagować w przypadku niezadowalających wyników. Wszystkie funkcje iSpring LMS można poznać w trakcie bezpłatnego okresu próbnego.
Kluczowe zalety nauki przez doświadczenie
Oto kilka najważniejszych korzyści z nauki przez doświadczenie dla pracowników oraz pracodawców:
Brak obawy przed praktycznym zastosowaniem wiedzy
Tradycyjne metody nauki często prowadzą do tego, że pracownicy posiadają bogatą wiedzę teoretyczną, lecz nie potrafią – lub boją się, zastosować ją w praktyce. Nauka przez doświadczenie nie pozwala pracownikom na wahanie; zmienia abstrakcyjne koncepcje w praktyczne umiejętności, które pracownicy od razu mogą wykorzystać w pracy. Pracownicy są bardziej pewni siebie, a dzięki wspierającemu otoczeniu nie boją się popełniać błędów.
Szybszy rozwój umiejętności i kariery
Możliwość aktywnego ćwiczenia umiejętności już od samego początku nauki prowadzi do szybkiego rozwinięcia umiejętności praktycznych. Pracownik zdobywa też wiedzę z wielu dziedzin, co pomaga mu znaleźć odpowiednią dla siebie ścieżkę kariery i rozwija poczucie celu. Pozwala również stworzyć rozbudowaną sieć kontaktów. Można powiedzieć, że nauka przez doświadczenie czyni pracownika bardziej atrakcyjnym wyborem dla pracodawców.
Silniejsze nastawienie na rozwiązywanie problemów i innowacje
Nauka przez doświadczenie wymusza na pracownikach błyskawiczne działanie, ponieważ większość nauki opiera się na prawdziwych zadaniach. Klient nie będzie czekał, aż pracownik znajdzie odpowiedź w książce, a zatrzymanie projektu może mieć katastrofalne konsekwencje. Pracownicy muszą być w stanie podejmować samodzielne decyzje, a także na poczekaniu znajdować rozwiązania. W ten sposób zwiększa się elastyczność myślenia. Pracownicy, którzy są przyzwyczajeni do próbowania, ponoszenia porażek, ale też odnoszenia sukcesów, chętniej stosują kreatywne rozwiązania.
Jak wdrożyć naukę na doświadczeniu w miejscu pracy
Wdrożenie nauki przez doświadczenie w firmie nie musi być trudne, jednak wymaga zmiany w nastawieniu – u mentorów oraz uczniów.
Nauka oparta na projektach i zmiana stanowisk
Nauka oparta na projektach to jeden z najciekawszych sposobów zaangażowania pracowników w naukę przez doświadczenie. Pracownicy mają okazję brać udział w projektach, które mają autentyczny cel, co czyni zadanie wartościowym w ich oczach. Równie interesującym, ale też stanowiącym wyzwanie, rodzajem nauki jest zmiana stanowisk. Pracownicy mają okazję dobrze poznać firmę i współpracowników, podnieść kwalifikacje i zdobyć dodatkowe doświadczenie.
Wykorzystanie mentoringu i coachingu do przekazywania informacji zwrotnych
Podczas nauki praktycznej często to doświadczeni pracownicy wchodzą w rolę mentorów. Nawiązują bliższą relację zawodową z mniej doświadczonym pracownikiem, która opiera się na zaufaniu i szacunku. Można to wykorzystywać do zbierania informacji o postępach oraz przekazywania konstruktywnych uwag. Ten rodzaj krytyki jest lepiej przyjmowany przez pracowników, ponieważ pochodzi z zaufanego źródła i nie opiera się wyłącznie na suchych danych. Pracownik wie, że mentorowi zależy na jego sukcesie.
Integracja refleksji i oceny z każdym doświadczeniem
Aby nauka przez doświadczenie była skuteczna, pracownicy muszą wyrobić nawyk analizowania każdej sytuacji i doświadczenia edukacyjnego. W tym przypadku ponownie pomocny może okazać się iSpring LMS. Umożliwia przygotowanie ewaluacji, które następnie będą wysyłane do pracowników po każdym zadaniu. Proces ten może zostać zautomatyzowany, dzięki czemu pracownicy nigdy nie zapomną o etapie refleksji, a wręcz będą na niego czekać.